Tekst & Beeld: Carolien Breed | Regio: Egmond
Hij is een rasondernemer, vol bezieling in alles wat hij doet. Klaarstaan voor zijn medemens, anderen helpen, is voor hem net zo vanzelfsprekend als ademhalen. Jan Ranzijn (70) is een bevlogen man die zingeving vindt in ‘het groter maken van de goeie vlek’.
Bij aankomst staat hij al buiten te wachten en loodst me naar het privé parkeerterreintje achter het leegstaande oude postkantoor van Egmond aan Zee. ,,Ik blijf een kruidenierszoon”, roept hij vrolijk met een knipoog naar de parkeermeter verderop.
Jan Ranzijn verwelkomt me voor PostaanZee. Dit non-profit ontmoetingscentrum nieuwe stijl, een initiatief van Jan Ranzijn, is sinds 2016 voormalige VVV kantoor gevestigd. De stichtig draait op vrijwilligers en wordt aangestuurd door welzijnswerker Penny Biere.
Plek voor ontmoeting en zingeving
Het gezellige buurtcentrum binnenlopend legt Jan Ranzijn uit: ,,PostaanZee is een plek voor ontmoeting en zingeving. Onze missie is mensen in beweging brengen, door contact mensen verbinden. We willen niet concurreren met andere initiatieven, maar door samenwerking elkaar juist versterken.”
In het ontmoetingscentrum staan tafels waaraan men een krantje kan lezen of gewoon wat kletsen met elkaar. Je kunt er ook boeken ruilen. Er is een professionele keuken, waar regelmatig gekookt wordt voor gezamenlijke maaltijden. Het buurtcentrum biedt overdag mogelijkheden voor allerlei activiteiten en is tevens het verzamelpunt voor de wekelijkse georganiseerde groepswandelingen.
Op doordeweekse avonden en in het weekend is PostaanZee de ideale locatie voor het geven van workshops, lezingen en cursussen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Zo is ook Marina Numan, auteur van het boek Het Wereld Dieet, hier neergestreken. Marina leidt mensen op tot gezondheidscoach vanuit drie grondbeginselen voor een gezonde levensstijl; beweging, voeding en mindset. Jan vertelt enthousiast dat PostaanZee met een interessant avondaanbod ook jonge en werkende mensen veel te bieden heeft. (zie https://postaanzee.nl/ )
Van PostaanZee wandelen we door de Voorstraat naar een ander geesteskindje van hem, vernoemd naar de voettocht naar Santiago die zijn leven heeft veranderd. Onderweg vertelt hij openhartig wat daarvoor de aanleiding was en hoe zijn leven daarna een andere wending kreeg.
Teveel in korte tijd
Het ging de oprichter en oud-eigenaar van Ranzijn Tuin & Dier zakelijk jarenlang voor de wind. Zijn bedrijf, dat in 1999 zes vestigingen en zo’n 350 medewerkers telde, was explosief uitgegroeid tot een grote marktspeler. Uit een in dat jaar gehouden bedrijfsonderzoek bleek, dat er een nieuwe vorm van leiderschap nodig was. In het belang van zijn personeel besloot Jan Ranzijn in 2000 om zijn functie als directeur neer te leggen. Hij werd voorzitter van de Raad van Commissarissen. als toezichthouder miste de gepassioneerde ondernemer echter een belangrijke vorm van zingeving. Toen in dat zelfde jaar tevens een aantal ingrijpende gebeurtenissen van persoonlijke aard volgden, een echtscheiding en het overlijden van zijn vader, was dat teveel in korte tijd. Hij belandde met een burn-out thuis op de bank. De weg terug was lang en ging met vallen en opstaan.
Gevoel van thuiskomen
In een poging weer grip op zijn leven te krijgen, begon hij in juli 2001 aan een voettocht naar Santiago de Compostella. Op zoek naar innerlijke kracht en inspiratie. In zijn toestand zeker niet de eenvoudigste weg; toch wenst hij de heilzame werking van lopen in de buitenlucht iedereen toe. Iets meer dan drie maanden onderweg verloste hem van zijn depressie. ,,Vlak voor de Pyreneeën kwam ik in mijn kracht: een gevoel van thuiskomen!”
Een bijzondere ervaring rijker en terug in nNederland bleef echter genoeg stof tot nadenken over. ,,De kijk op mezelf en mijn kijk op de wereld waren veranderd. Maar de wéreld was niet veranderd.” Hoe daar mee om te gaan, zou hij later in vergeving vinden. ,,Je kunt pas écht vergeven als je ook jezelf kunt vergeven!” Door dit inzicht kreeg voor Jan Ranzijn ,,alles een plek wat een plek moest hebben”. Vijf jaar later verkocht hij zijn bedrijf.
Sociale onderneming
We naderen brasserie Santiago. Tegenwoordig een restaurant, maar in de zomer van 2014 door Jan Ranzijn opgericht als een lunchroom met biologische bakkerij. Een sociale onderneming, waar een zinvolle dagbesteding voor jongeren met een verstandelijke beperking wordt geboden. Mensen zoals zijn broer, die in 2010 overleed. Broer Henk, geboren met het syndroom van Down, was altijd het zonnetje in huis, zegt hij warm.
Ondanks alle mooie intenties zag hij echter vrij snel dat door tegenvallende klandizie dit horecaproject dreigde te mislukken. Binnen aan een tafeltje vertelt hij dat hij – om na te denken – in het najaar van 2014 opnieuw de wandelschoenen aantrok, dit keer een tocht van Sevilla naar Santiago. Onderweg kwam hij tot het besluit de exploitatie over te dragen. Zijn motto: ,,Door een strop moet je vliegen.” Oftewel, bij tegenslag moet je niet ergens in blijven hangen. De oplossing kwam van nabij. In 2015 namen de ervaren horecaondernemers van het aangrenzende restaurant het stokje over, met behoud van 14 volwaardige dagbestedingsplekken. Sindsdien loopt de brasserie als een trein. Jan Ranzijn wipt nog regelmatig even binnen om te horen hoe het met zijn pupillen gaat.
Inspiratiebron
Terug bij PostaanZee vertelt Penny Biere wat haar werkomgeving zo bijzonder maakt. Ze merkt enthousiast op dat in de proeffase al veel mensen het ontmoetingscentrum weten te vinden. ,,Het werkt! Dit is echt uniek”, zegt ze vanuit haar ervaring met wijken buurtcentra elders in de regio. Jan Ranzijn pakt het boek ‘Compassie voor beginners’ van auteur Thupten Jinpa erbij. Dit boek, geschreven door de vaste vertaler van de Dalai Lama, is een inspiratiebron in zijn missie ‘de goeie vlek groter te maken’. Hij legt uit dat door bezuinigingen een aantal sociale voorzieningen uit het dorp zijn verdwenen. ,,Dit treft vooral kwetsbare mensen.” Hij wil de gemeenschap een plek geven waar mensen op een laagdrempelige en leuke manier contact met anderen kunnen maken. Een plek van recreatie, zoals wandelen en etsen, van inspiratie, informatie, educatie en van zingeving.
Spiritualiteit
Hij neemt ons vervolgens mee naar een inspirerende plaats die hem vanaf 2006 verder op weg geholpen heeft: de abdij van Egmond, waar Jan Ranzijn de kracht van compassie en spiritualiteit ontdekte. In het voorjaar van 2006 wandelde hij dagelijks naar de abdij, in eerste instantie om ,,de zegen van boven” te vragen voor de verkoop van zijn zaak. Ook nadat hij definitief afstand had gedaan van Ranzijn Tuin & Dier, hield hij deze gewoonte aan. Toen Vader abt hem in oktober 2006 vroeg om te assisteren in de Kaarsenmakerij en de abdijwinkel, was dat voor de oud-ondernemer ,,een mooie vorm van zingeving op een prachtige plek!” als onbezoldigd commercieel directeur motiveerde hij de medewerkers en een groeiende groep vrijwilligers. In 2013 nam hij bewust gas terug en zette een punt achter zijn tijd als actief vrijwilliger voor de abdij.
Compassie in actie
Jan Ranzijn leidt ons met toestemming van broeder Thijs rond door de gangen en vertrekken van de compleet gerenoveerde abdij. Met vereende krachten is hier veel gerealiseerd en in gang gezet. De abdij van Egmond staat weer trots op de kaart van Nederland en trekt mensen uit alle windstreken! Hij denkt met een warm gevoel terug aan zeven mooie jaren, waarin hij in inspirerende gesprekken met de Benedictijner broeders een ruimdenkende vorm van spiritualiteit leerde kennen. Deze periode en eerdere ervaringen hebben hem een rijker inzicht gegeven; in zichzelf en de wereld om hem heen. Hij bepleit dat we elkaar, ieder naar kunnen en op zijn eigen manier, een handje helpen en zo de goeie vlek groter maken: meer compassie voor een betere wereld. ,,als dit artikel daar aan bijdraagt, is dat mooi!”
Onze missie is mensen in beweging brengen
Je kunt pas écht vergeven als je ook jezelf kunt vergeven
